PROGRAM ZAJĘĆ KOREKCYJNO –KOMPENSACYJNYCH DLA KLAS IV-VI W ROKU SZKOLNYM 2011/2012
CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU.
Program przeznaczony jest do realizowania na zajęciach korekcyjno - kompensacyjnych w klasach IV-VI.
Skierowany jest do uczniów mających trudności w opanowaniu umiejętności czytania i pisania spowodowanych deficytami rozwoju funkcji percepcyjno - motorycznych jako jednej z przyczyn niepowodzeń szkolnych.
Przy konstruowaniu tego programu selektywnie dobrano ćwiczenia kierując się zasadą korekcji zaburzeń, zasadą stopniowania trudności oraz dostosowano je do etapu, jaki uczniowie osiągnęli w opanowywaniu umiejętności czytania i pisania oraz ich możliwości percepcyjnych i zainteresowań.
1. Podstawowe i szczegółowe cele pracy korekcyjno – kompensacyjnej.
Do podstawowych celów pracy korekcyjno – kompensacyjnej można zaliczyć.
1. Usprawnienie zaburzonych procesów psychomotorycznych istotnych w opanowaniu umiejętności czytania i pisania.
2. Ćwiczenie sprawności czytania i pisania.
3. Oddziaływanie psychoterapeutyczne ogólnie uspakajające, a równocześnie aktywizujące dzieci.
Do najważniejszych szczegółowych celów pracy korekcyjno – kompensacyjnej zaliczamy.
1. Konieczne wszechstronne ćwiczenia zaburzonych funkcji analizatora wzrokowego, słuchowego i kinestetyczno-ruchowego.
2. Stosowanie ćwiczeń usprawniających analizę i syntezę słuchową i wzrokową, a także sprawność ruchową i koordynację wzrokowo -ruchową.
3. Ćwiczenia usprawniające trudności w czytaniu i pisaniu uczniów z ryzyka dysleksji.
4. Rozbudzanie motywacji do pracy nad wyrównywaniem braków.
MATERIAŁ NAUCZANIA ZAJĘĆ KOREKCYJNO – KOMPENSACYJNYCH.
Materiał nauczania jest związany ze szczegółowymi celami edukacyjnymi.
1. Ćwiczenia doskonalące percepcję słuchową.
1. Co to za dźwięk?
2. Słuchowa analiza podanego rytmu i ruchowe jego odtwarzanie.
3. Układanie rymowanek.
4. Uzupełnianie zdań brakującymi wyrazami.
5. Doskonalenie struktury gramatycznej zdań.
6. Analiza i synteza wyrazowa zdań.
7. Analiza i synteza sylabowa zdań,
8. Analiza i synteza głoskowa wyrazów.
9. Różnicowanie dźwięków o podobnym brzmieniu
„b – p”, „d – t”, „g – k”, „s – z”, „ż – sz”, „c – dz”, „ś – dź”.
10. Zabawa w słowa-słuchowe wyszukiwanie krótkich wyrazów ukrytych w dłuższych wyrazach.
2. Ćwiczenia doskonalące percepcję wzrokową - materiał bezliterowy.
1. Rozpoznawanie treści obrazków tematycznych:
· w dowolnym czasie,
· w krótkich ekspozycjach (zapamiętywanie jak największej liczby przedmiotów znajdujących się na obrazku),
· wyliczanie ich po przerwie.
2. Segregowanie obrazków w grupy tematyczne.
3. Wyszukiwanie różnic pomiędzy obrazkami.
4. Wyszukiwanie ukrytych szczegółów na obrazku.
5. Wykrywanie niedorzeczności w treści obrazków.
6. Historyjki obrazkowe-uporządkowanie wg kolejności zdarzeń.
7. Uzupełnianie brakujących elementów w rysunkach, obrazkach niekompletnych figur, w mozaikach geometrycznych
8. Składanie całości z części:uczeń otrzymuje dwa obrazki: jeden cały, drugi pocięty, składa go według wzoru:
· uczeń otrzymuje dwa obrazki pocięte, składa według wzoru,
· układanie obrazków w oparciu o zapamiętany wzór,
· układanie obrazków bez wzoru.
9. Układanie z patyczków przedmiotów, figur geometrycznych:
· według wzoru,
· bez wzoru.
10. Układanie mozaik z koralików, klocków geometrycznych.
11. Wyszukiwanie ukrytych figur w mozaice.
12. Układanie z różnych figur geometrycznych własnych kompozycji, nazywanie ich, odtwarzanie takich samych układów po pewnym czasie - zabawy w parach:jedna osoba komponuje wzór:druga go odtwarza.
13. Rysowanie rysunku za pomocą łączenia kropek w odpowiedniej kolejności.
14. Wypełnianie konturów obrysowywanych przedmiotów.
15. Graficzne odtwarzanie krótko eksponowanej figury.
16. Zapamiętywanie jak największej liczby eksponowanych figur i wskazywanie ich po krótkiej przerwie, wśród innych figur oraz określanie miejsca ich położenia
3. Ćwiczenia doskonalące percepcję wzrokową - materiał literopodobny i literowy.
1. Układanie z patyczków znaków literobodobnych według podanych wzorów.
2. Dobieranie parami kart ze znakami literopodobnymi według zasady identyczności.
3. Układanie w pary takich samych znaków w zbiorze liter.
4. Odtwarzanie z pamięci uprzednio widziane litery.
5. Różnicowanie samogłosek w szeregach liter poprzez ich wykreślanie, zamalowywanie lub oznaczenie pętlą.
6. Dobieranki - uzupełnianie brakujących samogłosek w przygotowanych wcześniej zestawach.
7. Domina samogłoskowe-dobieranie na zasadzie identyczności.
8. Wyszukiwanie w zbiorze takich samych sylab i ich segregowanie.
9. Identyfikowanie takich samych wyrazów w szeregach wyrazów podobnych.
10. Wykreślanie w ciągach wyrazów dwóch takich samych lub powtarzających się słów.
11. Wyodrębnianie w wyrazach wyrazów krótszych np. „las” – w „oklaski”, „klaser”, „laser”, „balast”, itp.
12. Domina wyrazowe - dobieranie na zasadzie identyczności.
13. Dobieranie parami wyrazów do obrazków.
14. Układanie wyrazów z liter według wzoru, dopasowywanie wyrazów do obrazków z podpisem.
15. Układanie wyrazów z sylab - kartoniki z obrazkami i podpisami pociętymi według sylab.
4. Ćwiczenia doskonalące sprawność ruchową.
1. Zabawy dydaktyczne:
· układanie puzzli,
· układanie mozaiki
2. Zajęcia plastyczne:
· wykonywanie kompozycji z naklejonych elementów wycinanek,
· malowanie pęczkiem waty,
· rysowanie i malowanie za pomocą narzędzi (kredki ołówkowe, kreda, węgiel, itp.),
· wydzieranki, wycinanki,
· wykonywanie papierowych łamigłówek.
5. Ćwiczenia usprawniające koordynację wzrokowo –ruchową.
1. Zamalowywanie obrazków.
2.Rysowanie po śladzie (kropki z cyframi wyznaczają kolejność ruchów, kontynuowanie rozpoczętego rysunku).
3. Odwzorowywanie rysunków.
4. Rysowanie „od ręki² linii, szlaczków, figur geometrycznych bez liniatury i w liniaturze.
5. Tworzenie labiryntów własnego pomysłu i poszukiwanie drogi wyjścia.
6. Ćwiczenia usprawniające trudności w czytaniu i pisaniu u uczniów z ryzyka dysleksji.
1. Przepisywanie (wyrazów, zdań, podkreślanie liter, sylab, lub wyrazów zawierających określoną trudność, wypisywanie sylab lub wyrazów z trudną literą)
2. Pisanie z pamięci.
3. Pisanie ze słuchu.
4. Tekst z lukami literowymi (wpisywanie liter z trudnością ortograficzną).
5. Tekst z lukami sylabowymi (w luki wpisuje się sylaby).
6. Tekst z lukami wyrazowymi( luki uzupełnia się wyrazami ilustrowanymi za pomocą obrazków (tekst obrazkowo-wyrazowy).
7. Wpisywanie sylab lub wyrazów z trudną literą (trudności dotyczące głosek i specyficznych liter):
· dwuznaki („sz”, „cz”, „ch”, „dz”, „dż”),
· zmiękczenia „przez kreskę² - „ś”, „ć”, „ń”, „ź”, „dź”,
· zmiękczenia przez „i”,
· różnicowanie „i”, „j”,
· utrata dźwięczności w wygłosie i śródgłosie,
· mylenie samogłosek nosowych „ą” i „ę” z „on”, „om”, „en”, „em”,
· pisownia „ó”, „rz”, „h”.
PROCEDURY OSIĄGANIA SZCZEGÓŁOWYCH CELÓW EDUKACYJNYCH.
1. Systematyczne uczęszczanie na zajęcia.
2. Aktywny udział w zajęciach.
3. Wykorzystanie na zajęciach gier dydaktycznych, łamigłówek, krzyżówek, wykreślanek, przeskakiwanek, zgadywanek jako jeden z elementów stałej pomocy dydaktycznej.
4. Zachęcanie do wypowiadania się i pokonywania oporu przed wypowiadaniem.
5. Stwarzanie sytuacji do swobodnych wypowiedzi dzieci i wysłuchiwania ich.
6. Wspólna dyskusja do rozwiązywania problemu.
7. Zauważenie postępów i sukcesów w pracy uczniów.
8. Udzielanie pochwał po każdej poprawnej wypowiedzi.
ZAŁOŻONE OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW I ICH OCENA
1. Obserwacja postępów uczniów w oparciu o przygotowane ćwiczenia i zachęcanie ich do wysiłku.
2. Stwarzanie sytuacji uczniom do prezentowania swoich wiadomości i umiejętności na zajęciach.
3. Samoocena uczestników zajęć.
4. Ocena prowadzącego zajęcia i uznanie dla wysiłków podejmowanych przez uczniów.
EWALUACJA PROGRAMU.
Treści zawarte w programie będą realizowane w dowolnej kolejności i dostosowane do potrzeb, możliwości i zainteresowań uczniów.
Podsumowaniem całorocznej pracy będzie indywidualny arkusz postępów ucznia.
Obserwacje prowadzącej zajęcia oraz indywidualny arkusz postępów ucznia wskażą jak pracować z uczniami w następnym roku, opierając się o nowe pomysły i doświadczenia.
Opracowali:
Pedagog szkolny :Małgorzata Drankowska
Pedagog wspomagający: Andrzej Wieczorek